تشخیص پوسیدگی در رادیوگرافی .مجموعه هایلایت منتشر شده در پیج دکتر طایفی در مورد ارائه نکاتی در مورد تشخیص پوسیدگی در رادیوگرافی را در دنتوکورس بازنشر کرده ایم

پیج اینستاگرام دکتر ماه سیما طایفی : radiodentt@

رادیو دنتی های عزیز سلام میخوایم راجع به تشخیص پوسیدگی صحبت کنیم .

چرا لازم هست پوسیدگی رو تشخیص بدیم؟ چون تشخیص درست منجر به درمان درست میشه ؛ شایع ترین ابزاری که برای تشخيص پوسیدگی ازش استفاده میکنیم بعد از معاینه بالینی، رادیوگرافی هست. مثل هر تست دیگه ای رادیوگرافی در مواردی میتونه منجر به نتیجه مثبت کاذب یا منفی کاذب بشه.

نتیجه مثبت کاذب خطرناک تره، یعنی جایی که پوسیدگی وجود نداره ما تشخیص پوسیدگی بذاریم و دندون سالم رو باز کنیم.

بچه ها اولین عاملی که میتونه باعث نتیجه مثبت کاذب بشه سوپرایمپوزیشن نواحی پیت و فیشور سطح اكلوزال هست چون تصویر ما دو بعدی هست روی هم افتادگی این نواحی منجر به ایجاد یک لوسنسی نسبی میشه

مورد دیگه ای که آناتومی دندون میتونه نمای مثبت کاذب ایجاد کنه دپرشن های سطوح پروگزیمال دندان هست ؛ بچه ها اون فوتونهای اشعه که از این مسیر دارن عبور میکنن بخاطر اینکه در محل دپرشن از ضخامت کمتری از بافت دندان عبور کردن کمتر تضعیف میشن و اصطلاحا فیلم رو بیشتر میسوزونن و در نتیجه اون ناحیه از تصویر تیره تر میشه .

بچه ها یه چیزی داریم به اسم mach band effect این یه خطای دید رو توصیف میکنه ، میگه وقتی یک ناحیه ایک و یک ناحيه نسبتا لوسنت تر چشم ما تمایل داره در مرز این دوناحیه یک لوسنسی افزایش یافته ببینه. يعنى ممكنه ما در مرز مینا و عاج یک لوسنسی افزایش یافته در عاج ببینیم که یک خطای دیده و حالا از کجا بفهمیم خطای دیده یا واقعا هست؟ با بقیه دندانها مقایسه میکنیم اگر خطای دید باشه بقیه جاها هم میبینیمش مثلا اینجاها :

یه داستان دیگه هم داریم به اسم cervical burnout ؛ بچه ها ما یه دسته پرتو رو داریم میتابونیم به این ناحیه یه سری فوتون دارن از مسیر استخوان کرستال عبور میکنن و توسط اون تضعیف میشن یه سری پرتو دارن از مينا عبور میکنن و تضعیف میشن این وسط یعنی در محدوده بین CEJ و استخوان کرستال ما با فوتونهایی مواجهیم که نسبت به فوتونهای پایینتر و بالاتر از خودشون کمتر دارن تضعیف میشن پس فوتونهای عبوری بیشتر و ناحیه تیره تری توی تصویر ما ایجاد میکنن.

افتراق مهم این cervical burnout پوسیدگیهای سطح ریشه اند. چطور افتراقشون بدیم؟

نکته مهم محله. پوسیدگی بالاتر از لبه آزاد لثه اتفاق میافته در صورتی که سرویکال برن اوت پایینتره و یه نکته خیلی مهم سالم و اینتکت بودن حدود خارجی ریشه در سرویکال برن اوت هست.

و یک نکته خیلی خیلی مهم در تصاویر دیجیتال آرتیفکتی هست که در نتیجه اعمال فیلتر sharpening ایجاد میشه و اون هم حاشیه لوسنتی هست که زیر همه ترمیمهای فلزی و ایمپلنت ها ایجاد میشه و دقت کنید که تقریبا همه جا هست ضخامت یکنواخت داره و هم شکل اون اپسیته مورد نظر ماست هر چقدر شارپ تصویر رو بیشتر کنید عرضش بیشتر میشه.

حالا پوسیدگی ها :

پوسیدگیهای مینایی هنوز به DEJ گسترش پیدا نکردند و محدود به مینا .هستن دقت کنید یک انقطاع ظریف رادیولوسنت در محدوده مینامیبینیم.

جمع بندی کنیم (نتایج مثبت کاذب پوسیدگی)

1- بیت و فیشورها

2- تقعر سطوح پروگزیمال

3-Mach band effect

4-بیس و لاینرهای رادیولوسنت

5-Cervical burnout

6-آرتیفکت ناشی از فیلتر شارپ در تصاویر دیجیتال

حالا برعکس ممکنه نتیجه منفی کاذب هم داشته باشیم یعنی پوسیدگی هست و نمیبینمش بر اینکه در گرافی بایت وینگ کانتکت ها رو باز کنیم و اورلب نداشته باشیم بخاطر به حداقل رسوندن نتیجه منفی کاذبه .

و نکته آخر اینکه رادیوگرافی یک تکنیک مکمل در تشخیص پوسیدگی هاست و باید در کنار معاینه کامل بالینی قرار بگیره ای و نکته دیگری که باید مدنظر داشته باشید اینه که گرافی سایز دیفکت ما رو معمولا کوچکتر از آنچه که واقعا هست نشون میده

ارادتمند