سه تداخل دارویی مهم در دندانپزشکی ، موضوع بیست و دومین قسمت از پادکست دنتکست را در دنتوکورس برای شما بازنشر کرده ایم.
دنتکست یک پادکست متعلق به دکتر فواد شهابیان متخصص پروتز های دندانی میباشد که درباره مفاهیم مختلف پروتز مقاله خوانی انجام میدهند.
منبع این پست کانال تلگرامی پادکست دنتکست دکتر شهابیان میباشد.
توضیحات این پست:
در قسمت بیست و دوم دنتکست،در مورد سه تداخل دارویی مهمی صحبت میکنیم که هر دندونپزشکی باید ازشون آگاهی داشته باشه.
این پادکست برای هر دندونپزشکی که مشغول درمان بیماران هست و سلامتی بیمارانش براش مهمه توصیه میشه.
فرم نوشتاری پادکست :
سلام من دکتر فواد شهابیان هستم متخصص پروتز و این قسمت 22 ام دنتکست هست ، این قسمت از پادکستمون خیلی بلند نیست، کوتاهه ولی خیلی مهمه
داشتم مقاله ای درباره تداخلات دارویی می خواندم و سه تا تداخل دارویی که هر دندانپزشکی حتما باید درباره آنها ازاطلاع داشته باشه
برای اینکه خودم هم یادم بماند و تکرار شود ، گفتم که به صورت پادکست آماده کنم شاید به درد بقیه هم بخوره
همانطور که گفتم اسم مقاله راجع به 3 تا تداخل دارویی هست که هر دندانپزشکی باید آنها را بداند.
حالا چرا 3 تا ؟ به خاطر اینکه گفته با توجه به اینکه ما دندان پزشک هستیم 3 دسته دارو را با احتمال تجویز بیشتری از آنها در کار ما هست پس این سه تا و اینترکشن های خیلی خطرناکی که این سه تا دارو دارند را بررسی کرده است.
دارو هایی که ما خیلی استفاده می کنیم یک NSAID ها هستند که دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی هستند مثل ایبوپروفن و ناپروکسن
آنتی بیوتیک ها و دارو های ضد قارچ هستند مثل مترونیدازول و فلوکنازول
و بی حسی های موضعی که حاوی اپی نفرین هستند.
این مقاله روی این سه تا دسته دارو که بیشترین مورد تجویز را دارند تمرکز کرده و تداخلات خطرناک آنها را برای ما مشخص کرده
دسته اول داروهایی که بررسی می کنیم NSAID ها هستند ، با کاربرد آنها آشنا هستیم و می دانیم که برای کنترل درد هستند معمولا ایبو بروفن یا ناپروکسن می دهیم و اثرشان روی کنترل درد بعد از اکسترکشن مولر سوم طی مقالات متعدد ثابت شده است ، با توجه به اینکه ما این دارو را خیلی تجویز می کنیم، باید یک اینترکشن خطرناکش را هم بدانیم:
دارویی هست به نام لیتیم، که درمان اصلی بیماران دوقطبی، جنون واسکیزوفرنی می باشد ، نکته ای که دارد مرز بین میزان دوز درمانی آن و دوز توکسیک آن کم است یعنی بین effective dose و toxic dose آن فاصله کمی وجود، یعنی پزشکی که لیتیم را تجویز می کند سعی می کند که میزان این را در سرم بیمار شدیدا تحت کنترل داشته باشد که خیلی نوسان نداشته باشد.
اما NSAID ها اثر خیلی بدی روی این مسئله می گذارند و باعث می شوند که ترشح کلیوی لیتیم متوقف شود و باعث تجمع لیتیم در سرم بیمار می شود و این مسئله باعث توکسیسیته سیستم عصبی مرکزی و گاسترواینتستینال و کلیوی می شود.
ایبوپروفن و ناپروکسن هر دو می توانند این مشکل را ایجاد کنند.
پس اگر بیمار دو قطبی است یا مشکل افسردگی دارد حتما از بیمار بپرسید که چه دارویی مصرف می کند و اگر لیتیم مصرف می کرد به هیچ عنوان نباید NSAID تجویز کرد.
زمانی که بیمار نیاز دارد به استفاده از NSAID ها و می دانید که لیتیم هم مصرف می کند حتما باید با روانپزشک مشورت کنیم
خیلی اوقات قبل از تجویز NSAID میزان لیتیم را به مرور کاهش می دهند
و البته یک راه حل بهتر هم هست که به جای اینکه NSAID تجویز کنیم برای بیمار ، استامینوفن یا استامینوفن کدئین برای بیمار تجویز می کنیم.
تداخلات بعدی درباره مترونیدازول و فلوکنازول می باشد، مترونیدازول را که می دانید در مقابله با باکتریهای بی هوازی خیلی موثر است و در بیماری های پریودنتال و آبسه پری آپیکال و پری ایمپلنتایتیس تجویز می کنند، حالا ممکن است با یک آنتی بیوتیک دیگری مثلسیپروفلوکساسین، پنی سیلین و آموکسی سیلین که این ها را با هم می دهیم ترکیب کنند
فلوکنازول هم که یک داروی ضد قارچی هست که روی درمان کاندیدیازیس مخاطی و بقیه عفونت هایقارچی و کاندیدا در محیط دهان تجویز می شود.
دارویی که این دو دارو با آن تداخل دارند وارفارین (کومادین) است که دارویی است که از بین همه ی آنتی کواگولانت ها بیشترین میزان تجویز را در دنیا دارد برای جلوگیری از عفونت میوکارد یا آمبولی ریوی یا جلوگیری از انعقاد خون وقتی که دریچه مصنوعی میذارن و مواردی که لازم است جلوی انعقاد گرفته شود.
وارفارین مثل لیتیم که در قسمت قبلی گفتم ، ایندکس تراپتیکش پایین است یعنی اینکه آن میزانی ک در سرم هست خیلی مهم است که اندازه اش دقیق باشد، تا حدی درمانی می باشد و اگر کمی بیشتر شود تاکسیک می شود برای همین کسی که وارفارین مصرف می کند ماهانه میزان وارفارین پلاسما خونش را اندازه گیری می کنند تا در حد دوز درمانی باشد و اگر این وارفارین از یک حدی بیشتر باشد باعث خونریزی داخلی و مشکلاتی مربوط به این مسئله می شود.
این وارفارین عمده ی روش متابولیزه شدنش در درون روده کوچک است که در مقاله نوشته سیتوکروم 450 کبدی که نیاز نیست بدانید چه چیزی است ولی این را بدانید که مترونیدازول و فلوکنازول مانع متابولیزه شدن وارفارین می شوند و این مسئله باعث افزایش درصد و میزان وارفارین در خون می شود و باعث می شود که به درصد های تاکسیک برسد، پس شما حواستان باشد که وقتی از بیمار تاریخچه می گیرید و بیمار می گوید که من مشکل سکته کرده ام و وارفارین مصرف می کنم فقط به اینکه انعقاد بیمار برای ما مشکل می شود فکر نکیند علاوه بر آن باید حواستان باشد به هیچ عنوان نباید فلوکنازول یا مترونیدازول تجویز شود.
اینترکشن بعدی درباره اپی نفرین روی پروپرانولول می باشد که این هم مسئله مهمی است به خاطر اینکه اپی نفرین را می دانیم که چقدر استفاده از آن شیوع دارد و در اکثر بی حسی ها هست و به کرات استفاده می کنیم.
پروپرانولول هم که یک بتا بلاکر است که در درمان هایپرتنشن و آنژین صدری و آریتمی قلبی و اینجور مسائل یا حتی سر درد های میگرن مورد استفاده قرار می گیرد.
درباره اپی نفرین چیزی که باید بدانیم این است اپی نفرین در حالی که باعث انقباض عروق می شود ، روی بعضی از عروق که بیشتر پوست و مخاط و اینها هستند ،اثر وازودیلاتوری دارد و باعث بزرگ تر شدنشان می شود مثل عروقی که در عضلات اسکلتال هستند و وازودیلیشن ایجاد می کند یعنی همه جا باعث انقباض عروق نمی شود.
پروپرانولول اثر وازودیلاتوری اپی نفرین را بلاک می کند یعنی اجازه نمی دهد که بقیه عروق را گشاد کند و باعث می شود که اثر انقباض عروق اپی نفرین بدون مقابله باقی بماند ، یعنی قبلا یک جاهایی را عروق را تنگ می کرده و یک جاهایی گشاد می کرده که اینها با هم مقابله می کردند اما الآن وازودیلیشن را بلاک می کند و فقط اثر انقباض عروق را باقی می گذارد و این باعث افزایش فشار خون می شود که حتی ممن است منجر به برادی کاردی شود.
اما حالا ما یک بیماری داریم که نیاز به یک ترمیم دارد و می دانیم که از پروپرانولول و دارو های مشابه استفاده می کند راه حل چیه ؟
اولین راه حل این است که از داروهایی استفاده کنیم که اپی نفرین ندارند مثلا از مپی واکائین یا پریلوکائین یا از موارد مشابه استفاده کنیم
اما بیمار هایی را داریم که آنها نیاز به هموستاز دارند و یا اینکه مثلا ما نیاز داریم که بی حسی مان بیشتر از میزانی که قبلی ها باقی می مانند باقی بمانند ، میزان مجاز مصرف را در مقاله 0.034 میلی گرم اپی نقرین یم باشد که می شود دو تا کارپول یکصد هزارم یا چهار تا کارپول یک دویست هزارم و باید هنگام استفاده آسپیره کنیم که مطمئن شویم وراد عروق نشده باشیم و خیلی آرام تزریق کنیم و همچنین در مقاله گفتهشده که باید فشار خون و ضربان قلب را هم تحت کنترل داشته باشیم تا مطمئن شویم که علائم حیاتی بیمار ثابت باقی می ماند
و نکته آخر این که باید از اپی نفرین یک پنجاه هزارم و نخ های زیر لثه ای که آغشته به این اپی نفرین هستن که 0.5 تا 1 میلی گرم اپی نفرین دارند در هر 2.5 سانتی متر از این نخ ها ، به شدت اجتناب کرد.
این ها سه تا از اینترکشن های دارویی خیلی خیلی مهم بودند که ما ممکن است به احتمال بیشتری نسبت به بقیه اینترکشن ها به عنوان یک دندانپزشک در practice روزانه با آنها مواجه شویم.
لینک اینستاگرام:
Instagram.com/dr.foad.shahabian
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.